دستور العمل ها و توصیه های عرفانی

یکی از سنتهای جریان عرفانی، دستورالعمل نگاری است. دستورالعملها، توصیه ها و اندرزها، راهکارهایی است در باب سیر و سلوک و طی طریقت از شریعت به حقیقت و سنتی است که از عصر خود پیامبر(ص) رواج داشته است. بخشی از سخنان پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع)، جنبه دستورالعمل دارد و بیش تر دستورالعملهای عالمان دین اثر پذیرفته از آموزه های قرآن و سنت نبوی و علوی است. پندهای نبی گرامی و اندرزهای امام علی به امام حسن مجتبی و دستورالعملهای امام صادق(ع) و پیشوایان دیگر الهام بخش دستورالعمل نویسی در میان عارفان و عالمان بوده است. حاصل یک عمر سیر و سلوک عملی و کندوکاو معنوی است که به صورتهای کوتاه، یا بلند در اختیار سالک گذاشته می شد.

نقش دستورالعملها به گفته ملا حسینقلی همدانی: (پتکی بوده است بر فرق مخاطبان دردآشنا، تا هوا را از سر به دور کند و نهیبی است بر قلب آنها تا از آرزوها و آمالها برهنه و بیدار گردند.)

سلوک سالک سفری معنوی است و این سفر، طی مراحلی به پایان می رسید. دستورالعملهای عالمان و عارفان، راهنمای رهیافته ها و روحیات و اخلاق فرزانگانی است که به درخواست شاگردان اختصاصی خود، آنها را می نگاشتند، تا اسباب ارتقای معنوی آنان فراهم شود و از کژی و اعوجاج رهایی یابند.

فقیه یگانه و عارف واصل حضرت آیت الله سید احمد كربلایی كه از نوادگان امام موسی بن جعفر(علیهما السلام) است. در اواسط قرن سیزدهم در كربلای معلی دیده به جهان گشود.

از آنجایی كه خاندان او اهل تهران بودند به سید احمد كربلایی تهرانی شهرت یافت، بعد از مدتی كه از عالمان كربلا استفاده كرد به سامرا عزیمت كرد و پس از كسب فیض از محضر اساتید آن دیار به نجف اشرف كه در حقیقت مركز علوم عقلی و نقلی در آ ن زمان بود هجرت نمود و با هوش سرشار به عنوان یك استوانه علمی در عصر خود مطرح شد.

سید احمد، فقه و اصول را در محضر بزرگانی همچون: میرزا محمد حسن شیرازی، (صاحب فتوای معروف تحریم تنباكو)، علامه بزرگوار میرزا حسین خلیلی تهرانی، میرزا حبیب الله رشتی و آخوند خراسانی فرا گرفت و توانست در این علوم از سرآمدان دوران خود گردد. سید احمد پس از آموختن علوم رسمی پا در عرصه سیر وسلوك نهاد و برای رسیدن به این منزلت والا، خود را به محضر عارف بی بدیل، ملا حسینقلی همدانی رساند.

از جمله كسانی كه از محضر این فقیه و عارف دل سوخته كسب فیض كرده اند می توان به علمائی همچون: میرزا علی آقای قاضی(عارف بلند آوازه و شخصیت معروف بین عام و خاص)، سید محمد كاظم عصار تهرانی(عارف، اصولی و فقیه معروف)، سید محسن امین. و میرزا مهدی غروی اصفهانی(دانشمند معروف كه در آخر عمر در مشهد مقدس زندگی می كرد)، سید جمال الدین گلپایگانی، شیخ محمد تقی بافقی قمی،سید ابوالقاسم لواسانی و كیوان قزوین(مولف كتاب معروف رساله رازگشا)، اشاره كرد.